Tâm lý giao dịch – Nền tảng cấp thiết để trader có thể “out trình” với 95% còn lại!

Nếu không vì cảm xúc của con người thì tất cả các khoản đầu tư sẽ được định giá hoàn hảo, thị trường sẽ hiệu quả và việc đánh bại lợi nhuận trung bình là bất khả thi. Trên thực tế, thị trường được thúc đẩy bởi hai cảm xúc là Sợ hãi và Tham lam. Khi giá tăng lên, lòng tham là cảm xúc chi phối. Khi giá giảm xuống, sợ hãi là cảm xúc chi phối. Lưu ý rằng logic không phải là một yếu tố trong phương trình.

Thị trường bao gồm hai nhóm chính: dòng tiền thông minh (smart money) và công chúng. Công chúng nói chung chỉ dựa vào cảm xúc và kiếm lợi nhuận nhờ may mắn, trong khi dòng tiền thông minh thì đảm bảo họ đưa ra quyết định dựa trên logic. Do đó, dòng tiền thông minh luôn sinh lời trong dài hạn.

Khi logic và cảm xúc xung đột, cảm xúc luôn chiến thắng. Nếu logic là thứ mạnh hơn thì chúng ta đã không có những người bị béo phì thừa cân rồi. Thay vào đó, logic của việc ăn đủ các phần thức ăn được lựa chọn dựa trên cơ sở sức khỏe và tuổi thọ cao không mạnh mẽ bằng cảm giác/ cảm xúc khi ăn một lượng thức ăn được lựa chọn dựa trên khẩu vị và sự tiện lợi.

Có lẽ những ví dụ vui nhộn nhất về sự điên rồ hoàn toàn mà con người có thể gây ra khi bị lòng tham thúc đẩy đã được nhìn thấy trong bong bóng “The South Sea Company”.

Vụ việc bắt đầu khi Bá tước Oxford tung tin, Công ty South Sea (Biển Nam) sẽ tiếp quản các món nợ quốc gia để đổi lại độc quyền mua bán với các công ty Mỹ. Điều này thực tế thuộc về Tây Ban Nha, nhưng giới đầu cơ nhanh chóng thổi phồng cổ phiếu của South Sea làm giá tăng vọt từ 128 bảng lên 1.000 bảng chỉ sau 7 tháng. Các nhà sáng lập South Sea còn đưa ra hàng loạt kế hoạch ảo khác như tìm kiếm kho báu dưới biển, trồng đậu hạt vuông… để “đáp ứng nhu cầu” của nhiều nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm hăm hở nhảy vào “cuộc chơi lớn” làm giàu nhanh.

Từ tháng 8-1720, những kẻ trong cuộc đã bán tháo mọi thứ làm giá cổ phiếu sụp đổ, gây khủng hoảng tài chính. Chỉ trong 2 năm, 91% cổ phiếu phát hành đã bị bán tháo và “biến” khỏi thị trường chứng khoán. Một trong những nạn nhân là nhà vật lý nổi tiếng Issac Newton, bị mất 20.000 bảng (hơn 7,3 triệu bảng hiện nay).

South Sea Bubble đã làm sụp đổ thị trường chứng khoán London, tạo thị trường giá giảm kéo dài 64 năm, kinh tế Anh suy sụp nghiêm trọng mãi đến năm 1784. Suốt 2 thập niên sau năm 1720, sản lượng công nghiệp của Anh chỉ tăng dưới 0,5%/năm và vẫn không tăng tới 1%/năm trong 4 thập niên tiếp theo.

Và quan trọng là, người đàn ông (không ai có thể xác định danh tính) huy động vốn cho Công ty South Sea chỉ đơn giản nói rằng số vốn cần thiết là nửa triệu. Chỉ 5 giờ sau khi mở cửa IPO, anh ta đã huy động được 2000 bảng. Sau đó, vào buổi tối hôm đó, thể hiện trí thông minh hơn vô số những người mà anh ta vừa cướp được, anh ta lên đường đến thế giới mới (Mỹ) và không bao giờ được nghe tin tức nữa. Anh ta đủ biết về tâm lý giao dịch để nhìn thấy bong bóng và làm mồi cho những kẻ mù quáng với lòng tham.

Hành vi phi lý này của những người dựa vào cảm xúc sẽ mở ra cánh cửa lợi nhuận cho những người hiểu tâm lý giao dịch. Kẻ gian sử dụng nó như một sự mở đầu cho các chiến thuật ngầm của chúng, nhưng lợi nhuận lâu dài sẽ được các nhà đầu tư và trader thông minh về mặt cảm xúc tận dụng.

Điều quan trọng là, bạn phải phân biệt giữa Tâm lý của cá nhân và của đám đông. Không thể có một số lượng lớn các cá nhân đồng thời đạt đến mức cực đoan của hành vi phi lý. Điều này chỉ xảy ra khi chủ nghĩa cá nhân mất đi và ‘Herd Mentality’ (tâm lý bầy đàn) lên ngôi.